KPSS'de Hangi Konulara Ağırlık Vermeliyim?
Kamu Personel Seçme Sınavı (KPSS), yüzlerce konuyu kapsayan devasa bir müfredata sahiptir. Sınava hazırlanan adayların en büyük endişesi ise kısıtlı zamanda bu kadar çok konuyu nasıl bitirecekleridir. "Her konuya aynı önemi mi vermeliyim?" yoksa "Bazı konular daha mı değerli?" sorusu, tüm adayların aklını kurcalar. Cevap nettir: Akıllı bir hazırlık süreci, "her şeyi bilmek" değil, "puan getiren konuları bilmek" üzerine kuruludur. Pareto Prensibi (80/20 Kuralı) KPSS için de geçerlidir; başarının %80'i, konuların %20'sinden gelebilir.
Peki, bu kritik %20'lik dilim, yani KPSS'de ağırlık vermeniz gereken konular hangileridir?
1. Neden Konu Seçmeliyiz? Katsayı Gerçeği
Öncelikle, her adayın hedeflediği puan türü (P3, P93, P94 vb.) ve gireceği sınav türü (Lisans, Ön Lisans, Ortaöğretim) farklıdır. Ancak Genel Yetenek (GY) ve Genel Kültür (GK) testlerinin ağırlıkları genellikle birbirine yakındır (GY %50, GK %50).
Buradaki asıl strateji, derslerin katsayılarından çok, derslerin içindeki "soru yoğunluğu" üzerine kurulmalıdır.
- Maliyet/Fayda Analizi: Bazı konulara (örn: Problemler) harcayacağınız 10 saat, size 8-10 net kazandırabilirken, bazı konulara harcayacağınız 10 saat sadece 1 net getirebilir.
- "Kesin Soru" Garantisi: Bazı konular ÖSYM'nin "imza" konularıdır ve her yıl istisnasız soru gelir.
- Zaman Tuzağı: Bazı konular çok zaman alır (örn: Geometrinin tamamı) ama sınavda az sayıda soruyla temsil edilir.
2. Genel Yetenek (GY): Puanın Yarısı, Stratejinin Merkezi
Genel Yetenek testi, toplam 60 sorudan oluşur ve genellikle adayların sıralamasını belirleyen kısımdır.
Türkçe (30 Soru)
Türkçe testinin omurgası "Anlam Bilgisi"dir.
- Mutlak Ağırlık: Paragraf (Anlam Bütünlüğü, Ana Düşünce vb.): Yaklaşık 20-22 soru buradan gelir. Her gün düzenli olarak en az 20 paragraf sorusu çözmek, sadece Türkçe netlerinizi değil, hızınızı artırarak Matematik'e zaman kalmasını da sağlar.
- Mutlak Ağırlık: Sözel Mantık (4 Soru): Genellikle 2 soruya bağlı 2'şerli setler halinde gelir. Mantığını çözdüğünüzde "garanti" 4 nettir.
- Seçici Ağırlık: Dil Bilgisi (4-6 Soru): Ses bilgisi, yazım kuralları, noktalama işaretleri banko soru gelen, az çalışmayla net getiren konulardır. Cümlenin ögeleri veya fiilde çatı gibi daha karmaşık konuları, temelinize göre sona bırakabilirsiniz.
Matematik (30 Soru)
Matematik testi, özellikle sözelcilerin korkulu rüyası, eşit ağırlıkçıların ise fark yaratma alanıdır.
- Mutlak Ağırlık: Problemler (10-12 Soru): Sayı, kesir, yaş, hız, işçi, yüzde, kar-zarar problemleri sınavın neredeyse yarısıdır. Matematik çalışmanızın %50'sini sadece problemlere ayırmalısınız.
- Mutlak Ağırlık: Temel Kavramlar ve Sayılar (6-8 Soru): Rasyonel sayılar, üslü-köklü sayılar, mutlak değer, çarpanlara ayırma. Bunlar, hem doğrudan soru gelen hem de problemleri çözmek için "alfabe" niteliğinde olan konulardır.
- Mutlak Ağırlık: Sayısal Mantık (4-6 Soru): Son yıllarda önemi artmıştır. Çözmesi keyiflidir ve az bir altyapıyla yüksek net potansiyeli sunar.
- Seçici Ağırlık: Geometri (3-4 Soru): Eğer temeliniz hiç yoksa ve zamanınız kısıtlıysa, 3-4 soru için tüm Geometri müfredatına (üçgenler, dörtgenler, çemberler) çalışmak maliyetli olabilir. "Doğruda ve Üçgende Açılar" gibi temel bir konuya bakıp geçmek stratejik olabilir.
3. Genel Kültür (GK): Bilgi Okyanusunda Doğru Avlanma
Genel Kültür, 60 soruluk bilgi ağırlıklı bölümdür. Burada "nereden soru kaçırmamalıyım" stratejisi izlenir.
Tarih (27 Soru)
En çok konunun olduğu derstir.
- Mutlak Ağırlık: Kurtuluş Savaşı, Cumhuriyet Dönemi ve İnkılaplar: (10-12 Soru) Tarih'in kalbidir. Sadece bu kısma çalışmak bile size ciddi net kazandırır.
- Mutlak Ağırlık: Osmanlı Devleti (Dağılma ve Islahatlar): (6-7 Soru) Özellikle 19. Yüzyıl siyasi olayları ve ıslahatları çok önemlidir.
- Seçici Ağırlık: İlk Türk Devletleri ve İslam Tarihi: (3-4 Soru) Konu kapsamı çok geniştir ancak soru sayısı azdır. Zamanınız kısıtlıysa bu bölümü sona bırakabilirsiniz.
- Mutlak Ağırlık: Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi: (3 Soru) Genellikle ezberi kolay, kapsamı belirli bir alandır ve garanti 3 soru gelir.
Coğrafya (18 Soru)
KPSS Coğrafya, neredeyse tamamen "Türkiye Coğrafyası" demektir.
- Mutlak Ağırlık: Türkiye'nin Beşeri ve Ekonomik Coğrafyası: (10-12 Soru) Nüfus, yerleşme, tarım, hayvancılık, madenler, enerji kaynakları, sanayi ve ticaret... Coğrafyanın asıl puan getiren kısmıdır.
- Mutlak Ağırlık: Türkiye'nin Fiziki Coğrafyası: (5-6 Soru) İklim, bitki örtüsü, yer şekilleri, dağlar, ovalar, platolar.
Vatandaşlık (9 Soru)
Konu kapsamı en dar, net potansiyeli en yüksek derstir.
- Mutlak Ağırlık: Anayasa Hukuku: (Yasama, Yürütme, Yargı) ve İdare Hukuku. Soruların büyük çoğunluğu bu iki bölümden gelir. Vatandaşlığa çalışırken zamanın %70'i buraya ayrılmalıdır.
- Seçici Ağırlık: Temel Hukuk Kavramları: Ezberi yoğundur ancak 1-2 soru gelir.
Güncel Bilgiler (6 Soru)
Çalışma gerektirmeyen, ancak takip gerektiren tek bölümdür. Son 6-8 ayın önemli bilimsel, kültürel, spor ve uluslararası olaylarına göz atmak yeterlidir.
Sonuç: Kendi Stratejinizi Geliştirin
Bu analiz, "en çok soru çıkan" konulara odaklanmıştır. Ancak en iyi strateji, bu listeyi alıp kendi deneme sınavı analizlerinizle birleştirmektir. Matematik temeliniz çok sağlamsa ve 10 net yapıyorsanız, eksiğiniz olan Tarih'e ağırlık vermelisiniz.
Unutmayın, KPSS'de amaç tüm konuları bitirmek değil, size ayrılan sürede maksimum neti toplamaktır.